การศึกษาฐานสมรรถนะ

การศึกษาฐานสมรรถนะ

( Competency – Based Education : CBE )

เป็นกระบวนการสร้างสมรรถนะให้ผู้เรียนสามารถพร้อมรับและเผชิญกับปัญญา การเปลี่ยนแปลงและความท้าทายต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม มีองค์ประกบสำคัญ 3 ส่วน คือ

1 หลักสูตรฐานสมรรถนะ  ( Competency – Based Curriculum : CBC )

2 การเรียนการสอนฐานสมรรถนะ ( Competency – Based Instruction : CBI )

3 การวัดและประเมินฐานสมรรถนะ ( Competency – Based Assessment : CBA )

ทำไมต้องปฏิรูปหลักสูตรเป็นฐานสมรรถนะ

1 การเปลี่ยนแปลงของโลกและสังคม

2 มีปัญหาเกิดขึ้นในโลกนี้มากมายและรุนแรง

ความแตกต่างระหว่างทักษะและสมรรถนะ

ทักษะ : เป็นความสามารถในการทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้ดีระดับหนึ่ง

สมรรถนะ : เป็นความสามารถในการนำทักษะที่ตนมีอยู่ไปใช้ในการปฏิบัติงานนั้นจนประสบความสำเร็จ

“ทักษะจึงเป็นองค์ประกอบหนึ่งของสมรรถนะ”

ประเภทของสมรรถนะ

ประเภทของสมรรถนะที่ใช้ในการพัฒนาหลักสูตรมี 2 ประเภท คือ

1 สมรรถนะหลัก (Core Competency) เป็นสมรรถนะที่จำเป็นสำหรับทุกคน เพื่อนำมาใช้ในการทำงาน การดำเนินชีวิตการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เช่น สมรรถนะการคิด สมรรถนะการสื่อสาร

2 สมรรถนะเฉพาะตัว (Specific Competency) สำคัญมากกว่าสมรรถนะหลัก สมรรถนะที่เกิด    จากการเรียนรู้เฉพาะเรื่อง ซึ่งผู้เรียนควรรู้และจำเป็นต้องรู้ เข้าใจและนำไปใช้ได้ หากผู้เรียนสามารถประยุกต์ใช้ความรู้ทักษะเจตคติและคุณลักษณะที่ได้จากการเรียนรู้ในเรื่องนั้น แสดงว่าผู้เรียนเกิดสมรรถนะเฉพาะเรื่องนั้น

องค์ประกอบของสมรรถนะ

สมรรถนะบุคคลตามแนวคิดของเดวิด แมคคลาเลน (David C. McClelland ) มี 5 ประการ ดังนี้

1 ทักษะ (Skill)   หมายถึง  สิ่งที่บุคคลกระทำได้ดีและฝึกปฏิบัติจนชำนาญ

2 ความรู้ (Knowledge)  หมายถึง  ความรู้เฉพาะตัวของบุคคล

3 ทัศนคติ ค่านิยม (Attitude)      หมายถึง  มีความเชื่อมั่นในตนเอง เชื่อว่าตัวเองสามารถทำได้   โดยการรู้จักตนเอง

4 บุคลิกประจำบุคคล (Trait)       หมายถึง  ลักษณะนิสัยประจำบุคคลอธิบายถึงบุคคลนั้น

5 แรงจูงใจหรือแรงขับภายใน (Motive)     หมายถึง  สิ่งที่ทำให้บุคคลแสดงพฤติกรรมที่มุ่งไปสู่เป้าหมาย